い

ဂျပန်

စာလုံးရေးဆွဲပုံ

ရင်းမြစ် ၁

ဟေးအန်ယုဂ် ဆိုးရှိုရေးဟန်၊ မန်ယိုးဂန ခန်ဂျိ 以 ရေးသားခြင်းမှ ဆင်းသက်လာသည်။.

ဝဏ္ဏသံ

い (ရိုမဂျိ )

အခြားကြည့်ရန်

• (ဟိရဂန) 平仮名; あぁ, いぃ, うぅゔ, えぇ, おぉ, かゕが, きぎ, くぐ, けゖげ, こご, さざ, しじ, すず, せぜ, そぞ, ただ, ちぢ, つっづ, てで, とど, な, に, ぬ, ね, の, はばぱ, ひびぴ, ふぶぷ, へべぺ, ほぼぽ, ま, み, む, め, も, やゃ, 𛀆, ゆゅ, 𛀁, よょ, らら゚, りり゚, るる゚, れれ゚, ろろ゚, わゎわ゙, ゐゐ゙, 𛄟, ゑゑ゙, をを゙, ん, ー, ゝ, ゞ, ゟ

ရင်းမြစ် ၂

Corruption of emphatic particle よ (yo) or exclamatory particle や (ya).

ပစ္စည်း

1. Used in compounds with certain sentence-ending particles to create a familiar effect.

   だ (da) → だい (dai)

   か (ka) → かい (kai)

2. Used in compounds with certain sentence-ending particles to create an exclamatory effect.

   わ (wa) → わい (wai)

   ぞ (zo) → ぞい (zoi)

   や (ya) → やい (yai)

3. Used after verbs to create an exclamatory effect.

မူကွဲပုံစံများ

• (dated) え (e)

ရင်းမြစ် ၃

From ရှေးဟောင်း ဂျပန်. Possibly cognate with ကိုရီးယား nominal particle 이 (i).

Used in ရှေးဟောင်း ဂျပန်, still found in use in Chinese works annotated for Japanese readers of Early Middle Japanese in the early Heian period, then becoming more limited and appearing only in specialized Buddhist texts. Fallen into disuse by the late Heian period from the time of so-called “cloistered rule”.

Obsolete. Not used in modern Japanese.

ပစ္စည်း

1. (obsolete) emphatic subject marker, added to nouns and verb stems
   • c. 759, Man'yōshū (book 4, poem 545)

     吾背子之 跡履求 追去者 木乃関守伊 将留鴨

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • c. 759, Man'yōshū (book 12, poem 3161)

     在千方 在名草目而 行目友 家有妹伊 将鬱悒

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • c. 759, Man'yōshū (book 13, poem 3287)

     乾坤乃 神乎禱而 吾恋 公以必 不相在目八方

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • c. 759, Man'yōshū (book 14, poem 3393)

     筑波祢乃 乎弖毛許能母尓 毛利敝須恵 波播已毛礼杼母 多麻曾阿比尓家留

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • 797: Shoku Nihongi (edict 6)

     京職大夫從三位藤原朝臣麻呂等伊負圖龜一頭獻止

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • 797: Shoku Nihongi (edict 12)

     聞看食國中能東方陸奥國守從五位上百濟王敬福伊部内少田郡仁黄金出在奏弖獻

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • 797: Shoku Nihongi (edict 34)

     然後仁逆心乎以天朝庭乎動傾止之天兵乎備流時仁和氣伊申天在

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

2. (obsolete) emphatic phrase-final particle, emphasizing preceding phrase
   • c. 759, Man'yōshū (book 3, poem 481)

     白細之 袖指可倍弖 靡寢 吾黒髪乃 真白髪尓 成極新世尓 共将有跡 玉緒乃 不絶射妹跡 結而石 事者不果 [...]

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • c. 759, Man'yōshū (book 7, poem 1359)

     向岳之 若楓木 下杖取 花待伊間尓 嘆鶴鴨

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

   • c. 759, Man'yōshū (book 10, poem 1851)

     青柳之 糸乃細紗 春風尓 不乱伊間尓 令視子裳欲得

     (ဤ usage example အတွက် မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုချက်အား ကျေးဇူးပြု၍ ထည့်သွင်းပါ။)

3. (obsolete) unbound nominalizing suffix:

   Examples: 木 (ko, “tree”, bound form, only found in compounds) + i → 木 (ki, “tree”, standalone form), 高 (taka, “height”, bound form) + i → 丈 (take, “height”, standalone form), 火 (ho, “fire”, bound form) + i → 火 (hi, “fire”, standalone form)

ဆင့်ပွားအသုံးများ

• あるいは (arui wa)
• いは (iwa)
• いし (ishi)
• いも (imo)

ရင်းမြစ် ၃

An extension of use of the -i ending on adjectives.

နောက်ဆက်

1. (informal) suffix forming adjectives: -ic; -al

   チャラチャラ (charachara, “onomatopoeia for jingling”) → チャラい (charai, “flashy”)

Inflection

Inflection of いい

Stem forms
Imperfective (未然形)	かろ
Continuative (連用形)	く
Terminal (終止形)	い
Attributive (連体形)	い
Hypothetical (仮定形)	けれ
Imperative (命令形)	かれ
Key constructions
Informal negative	くない
Informal past	かった
Informal negative past	くなかった
Formal	いです
Formal negative	くないです
Formal past	かったです
Formal negative past	くなかったです
Conjunctive	くて
Conditional	ければ
Provisional	かったら
Volitional	かろう
Adverbial	く
Degree	さ

ရင်းမြစ် ၄

い အတွက် အသံထွက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်များအတွက် – အောက်ပါ ရေးသွင်းချက်များကို ကြည့်ပါ: 医, 委, 意, 以, 衣, 位, 囲, 胃, 易, 移, 異, 遺, 依, 為, 畏, 威, 唯, 維, 萎, 椅, 彙, 偉, 違, 緯, 尉, 慰, 已, 伊, 夷, 怡, 帷, 蝟, 縊, 姨, 彝, 扆

(အောက်ပါ ရေးသွင်းချက်များသည် မဖန်တီးရသေးပါ: 医, 委, 意, 以, 衣, 位, 囲, 胃, 易, 移, 異, 遺, 依, 為, 畏, 威, 唯, 維, 萎, 椅, 彙, 偉, 違, 緯, 尉, 慰, 已, 伊, 夷, 怡, 帷, 蝟, 縊, 姨, 彝, 扆.)

ရင်းမြစ် ၅

From various Japonic origins.

い အတွက် အသံထွက်နှင့် အဓိပ္ပာယ်များအတွက် – အောက်ပါ ရေးသွင်းချက်များကို ကြည့်ပါ: 井, 亥, 堰, 居, 寝, 胆, 猪, 藺, 五, 五十, 斎, 汝, 汝

(အောက်ပါ ရေးသွင်းချက်များသည် မဖန်တီးရသေးပါ: 井, 亥, 堰, 居, 寝, 胆, 猪, 藺, 五, 五十, 斎, 汝, 汝.)

ကိုးကား

• Kurano, Kenji; Yūkichi Takeda (1958) Nihon Koten Bungaku Taikei 1: Kojiki, Norito, Iwanami Shoten, ISBN 4-0006-0001-X
• Kurano, Kenji (1936) Shoku Nihongi Senmyō, Tōkyō: Iwanami Shoten, ISBN 4-00-300381-0
• Satake, Akihiro; Hideo Yamada; Rikio Kudō; Masao Ōtani; Yoshiyuki Yamazaki (c. 759) Shin Nihon Koten Bungaku Taikei 1: Man’yōshū 1, Tōkyō: Iwanami Shoten, ISBN 978-4-00-240001-3, published 1999.
• တမ်းပလိတ်:R:Man'yōshū 2
• Satake, Akihiro; Hideo Yamada; Rikio Kudō; Masao Ōtani; Yoshiyuki Yamazaki (c. 759) Shin Nihon Koten Bungaku Taikei 3: Man’yōshū 3, Tōkyō: Iwanami Shoten, ISBN 978-4-00-240003-7, published 2002.